ΠΟΙΟΣ ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΜΟΣ;

Θεμέλια της Συνθήκης ΕΟΚ ήταν η ελεύθερη κυκλοφορία εμπορευμάτων, προσώπων, υπηρεσιών και κεφαλαίων και τα κείμενα προέβλεπαν σειρά κοινών πολιτικών, οι σπουδαιότερες από τις οποίες αφορούσαν την γεωργία (κοινή αγροτική πολιτική),
το δασμολόγιο, το εμπόριο, τον ελεύθερο ανταγωνισμό και την προσέγγιση των νομοθεσιών για την επίτευξη της Κοινής Αγοράς. Οι αρχές αυτές μεταβιβάστηκαν και στην αναδιοργάνωση της ΕΟΚ το 1992 και τη μετονομασία της σε Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία είχε διευρυμένες αρμοδιότητες τόσο σε πολιτικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο για τα κράτη-μέλη της.
Σήμερα θα γίνει κριτική του μέτρου του ελεύθερου ανταγωνισμού. Το κράτος παύει να έχει μονοπωλιακό καθεστώς σε πολλούς τομείς, όπως ενέργεια, παιδεία, υγεία και εξαγωγές, οι οποίοι περνούν πλέον και σε χέρια ιδιωτών. Παράλληλα οι τιμές διαμορφώνονται ελεύθερα, γεγονός που δημιούργησε προσδοκία για συγκράτηση τους σε χαμηλά επίπεδα, καθώς οι πωλητές- με γνώμονα πάντα τον ανταγωνισμό- θεωρητικά θα τα διένεμαν με γενναίες προσφορές συγκριτικά με τους επαγγελματικούς τους αντιπάλους. Έτσι, εάν για παράδειγμα, κάποιος πωλούσε το λάδι 10 €, ο ανταγωνισμός θα έκανε αυτόματα έναν άλλο λαδέμπορο να το προσφέρει με 9,5€.Ο πρώτος γνωρίζοντας την τελευταία τιμή θα έκανε έκπτωση στην αρχική δική του και θα το πωλούσε με 9€, πάντα με τελικό κερδισμένο τον καταναλωτή!
Σίγουρα κάτι τέτοιο θα φάνταζε ρομαντικό και θα άγγιζε την τελειότητα, αλλά δείτε το τελικό αποτέλεσμα…. Υπάρχει κάποιος που πιστεύει ότι οι ανωτέρω στόχοι του ελεύθερου ανταγωνισμού επιτεύχθηκαν; Μήπως βρέθηκε η αγορά στο παρελθόν σε μικρή απόσταση από τη λογική του;
Αρχικά θα γίνει αναφορά στις μικρές επιχειρήσεις σε συνδυασμό όμως με τα διάφορα φορολογικά μέτρα. Τίθεται ως υποκείμενο εργασίας ένας πωλητής τηλεόρασης. Προ 5ετίας πωλούνταν με 300€, με αποτέλεσμα το καθαρό κέρδος να ανέρχεται σε 200€. Στο διάστημα που μεσολαβεί αυξάνεται η φορολογία στον πωλητή μέσω του ΦΠΑ και επιπρόσθετα μέσω των τιμολογίων της ΔΕΗ και της αύξησης της τιμής του πετρελαίου(αύξηση των μεταφορικών), γίνεται δυσχερέστερη η θέση του. Όλα αυτά τον αναγκάζουν να αυξήσει την τιμή του προϊόντος στα 400€, έχοντας ως καθαρό κέρδος πάντα τα 200€.Υπάρχει πιθανότητα να επιβιώσει στην καθημερινότητά του; Η απάντηση είναι αρνητική, γιατί με το ίδιο κέρδος προ 5ετίας είχε λιγότερες προσωπικές δαπάνες. Πλέον με τις αυξήσεις της καθημερινότητας (ΔΕΗ,ΟΤΕ πετρέλαιο, κλπ) είναι αναγκασμένος να αυξήσει τους πόρους του. Επομένως, η τελική τιμή της τηλεόρασης θα διαμορφωθεί στα 450€. Η κατάληξη αυτή θα οδηγήσει μοιραία σε δύο δρόμους: στον πρώτο, το σενάριο οδηγεί στο κλείσιμο της επιχείρησης, καθώς οι καταναλωτές θα του έχουν γυρίσει την πλάτη με τις τιμές ΄΄φωτιά΄΄ που επικρατούν. Στο δεύτερο σενάριο η επιχείρηση παραμένει σε λειτουργία, καθώς οι πελάτες συνεχίζουν να αγοράζουν από αυτόν, πλην όμως γίνεται μικρότερη η τσέπη τους και αναγκαστικά περικόπτουν άλλες δαπάνες τους, με αντίκτυπο στον αντίστοιχο τομέα.
Ας δούμε και μια μεγάλη-πολυεθνική στον ίδιο τομέα. Η ίδια πωλεί την ίδια τηλεόραση με 350€, καθώς είτε της ανήκει(έστω ως μέτοχη) το εργοστάσιο παραγωγής είτε τις λαμβάνει σε καλύτερη τιμή(χονδρικής), καθώς οι ανά την υφήλιο παραγγελίες της είναι πολλαπλάσιες από εκείνες του μέσου πωλητή που προαναφέρθηκε. Μπορείτε να φανταστείτε ποια είναι η θέση του τελευταίου;
Πώς είναι δυνατόν να συγκρατηθούν οι τιμές; Η απάντηση εστιάζεται κυρίως στη μη λήψη δυσβάσταχτων μέτρων από την εκάστοτε κυβέρνηση για τους μικροεπιχειρηματίες, καθώς και στην αυξημένη φορολόγηση των πολυεθνικών κολοσσών, που όπως είδαμε βρίσκονται σε σαφώς πλεονεκτική θέση. Η έλλειψη των πολιτικών αυτών παρασέρνει όλη την αγορά και οδηγεί στη γελοιοποίηση του ελεύθερου ανταγωνισμού.
Επιπλέον απουσιάζει ο ενδιάμεσος έλεγχος. Όταν κανένας ηγέτης δεν εξετάζει τους μεγαλοδιανομείς (π.χ. στα διυλιστήρια) , πώς είναι δυνατόν να γίνεται λόγος για πλαφόν στις τιμές των καυσίμων στα πρατήρια υγρών καυσίμων; Τελικά με την έννοια του κεφαλαίου θα έρθει κάποιος σε σύγκρουση για να επιβιώσει η αγορά; Αν ούτε αυτό μπορεί να γίνει τότε η επικρατούσα λογική ακούει στο όνομα διατίμηση!
Ας πάψει να εφαρμόζεται-έστω προσωρινά- η αρχή του ελεύθερου ανταγωνισμού και ας θέσει το εκάστοτε υπουργείο τις ανώτερες τιμές πώλησης όλων των αγαθών και υπηρεσιών-προσοχη!!!- σε όλα τα στάδια διανομής των. Είναι ο μόνος τρόπος να επικρατήσει η απόλυτη τάξη στην αγορά και να προστατευτούν οι καταναλωτές. Μέχρι σήμερα δεν έχει παρατηρηθεί κάποια σχετική πρόταση στο Ευρωκοινοβούλιο ή στη Βουλή των Ελλήνων για άρση του ελεύθερου ανταγωνισμού…
ΑΡΑΓΕ ΟΛΟΙ ΟΙ ΠΡΟΣΤΑΤΕΣ ΜΑΣ ΔΕ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΤΙ ΑΚΡΙΒΩΣ ΕΠΙΚΡΑΤΕΙ ή ΔΕ ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΑΛΛΑΞΕΙ ΑΥΤΗ Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ;